W czwartek 28 maja odbyło się w Białymstoku uroczyste wręczenie „Kamieni pamięci” uczestnikom ogólnopolskiego, „ipeenowskiego” projektu edukacyjnego pod takim właśnie tytułem.

W tegorocznej VI już edycji projektu, który koordynował tym razem IPN w Białymstoku, wzięło udział kilkaset osób z całej Polski. Zebrano materiały o około 90 postaciach, głównie z okresu II wojny światowej, ale też z czasów komunistycznych. Przypomnijmy, że tej edycji projektu patronowały słowa świętego Pawła „Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj”, do których – jak pamiętamy, wielokrotnie za swego życia odwoływał się ksiądz Jerzy Popiełuszko. Hasłem projektu było w tym roku: „Z modlitwą ojczyźnie”, stąd więc upamiętnianie głównie osób duchownych i konsekrowanych, represjonowanych w latach 1939-89.

Efekty swoich prac, uczestnicy projektu, głównie młodzież szkolna, ale także organizacje społeczne i stowarzyszenia, pokazali w Centrum Konferencyjnym Archidiecezji Białostockiej. Prezentacje miały formę targów edukacyjnych. Na specjalnie przygotowanych stoiskach prezentowano efekty pracy dotyczące konkretnych postaci – pamiątki osób upamiętnianych, książki, ulotki, plansze, fotografie, ale też prezentacje multimedialne, np. filmy czy nagrane notacje historyczne. Młodzież pod kierunkiem opiekunów projektów wyszukiwała informacje o takich osobach, które często nie są znane powszechnie, a i nie zawsze funkcjonują w powszechnej świadomości w ich społecznościach lokalnych.

Wolsztyńska młodzież z Gimnazjum nr 2 im. Powstania Wielkopolskiego w ramach tego projektu, przygotowała prezentację dotyczącą pierwszego po wojnie proboszcza kościoła farnego, ks. prałata Antoniego Gryczki – uczestnika Powstania Wielkopolskiego, niezłomnego duchownego i patrioty, zaangażowanego w tajne nauczanie i inwigilowanego później przez Urząd Bezpieczeństwa za swą postawę godną duchownego i prawdziwego Polaka. Inicjatorem podjęcia przez tę młodzież gimnazjalną projektu, był Oddział Miejski „Civitas Christiana” w Wolsztynie, który koordynował i nadzorował potem działania związane z jego realizacją. Dlatego Oddział otrzymał też dyplom uczestnictwa w tym projekcie.

Dr Ewa Rogalewska z IPN w Białymstoku zauważyła, że przedstawione projekty służą upamiętnianiu tzw. „cichych bohaterów”. „Znamy – mówiła, takie sztandarowe postaci jak święty Jan Paweł II, błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko, czy Prymas Tysiąclecia kardynał Stefan Wyszyński. A przecież obok nich są też osoby mniej znane ale zasłużone dla miejscowych środowisk, które młodzież potrafiła wyszukać i wypromować. Z kolei szef oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku dr Waldemar Wilczewski zaznaczył, że tytułowy kamień z projektu to symbol „czegoś bardzo trwałego, co jest trudno zniszczyć„. I o taką pamięć w tym projekcie właśnie chodziło, o przywracanie tych bohaterów „społecznej pamięci”.

W części oficjalnej wręczania „kamieni pamięci” uczestnikom projektu – zespołowym i indywidualnym, wzięli udział: arcybiskup archidiecezji białostockiej – Edward Ozorowski, przedstawiciele centrali IPN z Warszawy, rodziny księdza Jerzego Popiełuszki oraz lokalnych władz.

[txt.  Włodzimierz J. Chrzanowski, fot. Mariusz Urban]