Archiwum kategorii: Katolicka Nauka Społeczna

Katolicka Nauka Społeczna, Publicystyka, Wyróżnione

Wokół systematyki społecznej nauki Kościoła

Społeczna nauka Kościoła vide nauka społeczna Kościoła; społeczne nauczanie Kościoła vide nauczanie społeczne Kościoła; katolicka nauka społeczna vide katolicka nauka społeczna Kościoła i inne synonimicznie brzmiące zwroty dla wielu stanowią językowe ozdobniki. Zastanówmy się nad sensami tożsamo wypowiadanych pojęć.

Początki społecznej nauki Kościoła odnajdujemy w Piśmie świętym i tekstach Ojców Kościoła. Społeczna nauka Kościoła zawiera w sobie działanie podejmowane przez Magisterium Kościoła i wykonawców określanych w uproszczeniu pasterzami ogółu wiernych. Obok społecznej nauki Kościoła rozumianej ogólnością otrzymaliśmy dookreślenie podejmowanych czynności szczegółowych. Składowa społecznej nauki, czyli społeczne nauczanie, należy do misji ewangelizacyjnej Kościoła. Pierwszy wzorzec misji ewangelizacyjnej odnajdujemy w Tradycji Apostolskiej. Kontynuatorem tejże tradycji wskażemy papieża jako głowę kościoła rzymskokatolickiego i kolegium biskupów. Piśmiennictwo tak wytworzonych dokumentów obrazuje encyklika Vix pervenit ogłoszona przez Benedykta XIV w 1745 roku. Dotyczy niemoralności lichwy postrzeganej w kontekście rodzącego się kapitalizmu. Opublikowana ponad wiek później encyklika Quanta cura Piusa IX podejmuje ocenę nowych kierunków ideologicznych, społecznych i gospodarczych. Immortale Dei, Libertas, Sapientae Christianus, Rerum novarum, Graves de communi stanowią serię encyklik Leona XIII poświęconych problemom społecznym. Encyklikę Rerum novarum określono wielką kartą nauczania społecznego Kościoła.

Systematyzując, powszechnie przyjęte pojęcie społeczna nauka Kościoła wybrzmiewa bardziej poprawnie niż nauka społeczna Kościoła. Chociaż nie dopatruję się błędu językowego podobne działanie zastosowałbym do społecznego nauczania Kościoła. Proponuję odrzucić szyk „nauka społeczna”, „nauczanie społeczne”. Powodem obu skreśleń wskazuję argument metodologiczny nazwany i upowszechniony jako brzytwa Ockhama. Sugeruję konsekwentne unikanie tworzenia zbędnych pojęć. Bytów nie należy mnożyć bez konieczności. Zasada ekonomii myślenia odwołuje się do rozumnej obserwacji rzeczywistości, a w sprawach dotyczących teologii do autorytetu Pisma świętego, Ojców Kościoła i Magisterium Kościoła.

Społeczna nauka Kościoła wskazania kieruje do ogółu wyznawców, osób konsekrowanych i świeckich. Także katolicka nauka społeczna oparta na świadomości katolików świeckich jest częścią społecznej nauki Kościoła. Korzysta z Jego autorytetu. Kościół wspomagany doświadczeniem i kompetencją katolików świeckich w sprawach społecznych realizuje misję nauczycielską i profetyczną, łączoną z działaniem Ducha Świętego. Katolicka nauka społeczna obejmuje teorię i praktykę chrześcijańskiej koncepcji człowieka w społeczeństwie. Podejmuje religijne i moralne aspekty życia społecznego, gospodarczego i politycznego człowieka. Wewnętrznie logicznie niespójnym nazwę pojęcia potoczne, jak „katolicka nauka społeczna Kościoła”. Proponuję zaniechanie używania pojęć wewnętrznie niespójnych, argumentując stanowisko odwołaniem się do „brzytwy Ockhama”.

Stowarzyszenie „Civitas Christiana” organizując Festiwal Katolickiej Nauki Społecznej przygotowuje spotkania, warsztaty i debaty ukierunkowane intencjonalnie „od teorii do praktyki katolickiej nauki społecznej”. W cykliczności wydarzenia dostrzegam możliwość wykorzystania potencjału wymiany myśli. Wstępem rozważań proponuję systematyzujący dyskusję podział, w którym Społeczna nauka kościoła obejmuje Społeczne nauczanie kościoła oparte o Pismo święte, Tradycję Apostolską, pisma Ojców Kościoła, dokumenty Magisterium Kościoła szczególnie encykliki papieskie i Listy Pasterskie kolegium biskupów, oraz Katolicką naukę społeczną podnoszącą teorię i praktykę życia społecznego, gospodarczego i politycznego katolików świeckich.

Zasadność rozważań nad społeczną nauką Kościoła, zawierającą społeczne nauczanie Kościoła i katolicką naukę społeczną, w szczególności konieczne dociekanie istoty jej systematyki polećmy przygotowanym do podejmowania tematu teoretykom. Jednocześnie obszar społecznego nauczania Kościoła winniśmy konsekwentnie lokować w misji ewangelizacyjnej Kościoła, dysputy obejmujące obszar praktycznej realizacji katolickiej nauki społecznej pozostawiając osobom społecznie zaangażowanym.

Ważnym aspektem komunikacji określę precyzowanie podejmowanych tu pojęć. Określeń synonimicznych bez wyraźnych powodów merytorycznych unikałbym jako zacierających wyrazistość oglądu, stąd generujących nieczytelność kontynuacji przekazów.

tekst: dr Andrzej Leśniewski

 

Katolicka Nauka Społeczna, Poznań, Wydarzenia, Wyróżnione

Ekologia po Bożemu – relacja ze spotkania

„(…) Pochwalony bądź, Panie mój, przez siostrę naszą matkę ziemię, która nas żywi i chowa, wydaje różne owoce z barwnymi kwiatami i trawami(…)”. To fragment Pieśni Słonecznej Św. Franciszka –  wydawałoby się, że oderwany od twardej rzeczywistości w której żyjemy. Jak pisze Papież Franciszek w Encyklice ,,Laudato Si” : „Jeśli zbliżymy się do przyrody bez otwarcia na zadziwienie i podziw, to nasze postawy życiowe będą jedynie postawami wyzyskiwacza”. Bóg stworzył świat pięknym – już w tym miejscu zaczyna się myślenie o ekologii, dlatego człowiek powinien robić wszystko, by nie pozostać obojętnym na brak poszanowania dla środowiska naturalnego.

Odpowiedzią na to jest Ekologia Integralna jako nowa synteza Katolickiej Nauki Społecznej. To stanięcie w obronie życia jako najwyższego dobra, także przeciwstawienie się biedzie, wykluczeniu społecznemu, odrzuceniu, i zobowiązanie do życia w obfitości.

Zagadnienie Ekologii Integralnej zostało podjęte przez Katolickie Stowarzyszenie ,,Civitas Christiana” podczas wydarzenia „Ekologia po Bożemu” w ramach IV Akademii Kultury Chrześcijańskiej. Spotkanie odbyło się 30.XI przy Parafii Objawienia Pańskiego w Poznaniu. Zaproponowano panel o marnowaniu żywności, problemie zanieczyszczeń i smogu oraz naturalny planowaniu rodziny.

Pierwszy temat – marnowanie żywności – przedstawiła p. Bernadeta Gołębiowska – animatorka ,,Laudato Si”, należąca do ,,Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska”.  Dane są przerażające – na świecie marnuje się rocznie około 1.3 miliarda ton (!) żywności. Taka ilość wystarczyłaby na wyżywienie Polaków przez 66 lat. Jak mówił Papież Franciszek: „wyrzucane jedzenie jest jakby skradzionym ze stołu ubogich i głodnych”. Warto o tym pamiętać kiedy następnym razem będziemy mieli zamiar wyrzucić dobrą żywność.

Kolejny panel dotyczący smogu i zanieczyszczeń przybliżył p. Jakub Jędrak z Polskiego Alarmu Smogowego. Przyczyna zanieczyszczeń znowu tkwi w ludziach: niska emisja powierzchniowa,  źle rozpalane kominki, piece na niewłaściwy opał, miliony trujących samochodów, produkcja płyt wiórowych oraz napływ innych skażonych materiałów. Prócz tego – jak dodał prowadzący – palacze papierosów powinni najpierw pomyśleć o swoim nałogu, a nie przejmować się smogiem – to daje dużo do myślenia.

Trzeci panel  dotyczący naturalnego planowania rodziny – zaprezentowała p. Monika Brożek, instruktor i nauczyciel  NPR. Czasem metody te nazywane są „katolicką antykoncepcją’’, jednak z „anty” nie mają nic wspólnego, ponieważ nie ingerują w naturalny rytm płodności. Zakładają jednak obserwację swojego organizmu i nie oddziaływują na płodność, przez co nie powodują skutków ubocznych. Ale jak ma się do ekologii ? Włodzimierz Fijałkowski odpowiada: ,,ekologia ma wyraźne odniesienie do aksjologii: życie traktuje jako podstawową wartości, a środowisko społeczno – przyrodnicze jako dobro wspólne”.

Po wystąpieniach, prelegenci zasiedli do stołu, by podczas debaty prowadzonej przez dziennikarza TVP3 Poznań – p. Jana Billerta omówić temat „Ekologii po Bożemu”. Trzeba przyznać, że ta część wzbudziła burzliwą dyskusję. Już samo podejście do ekologii wywołuje różne, nie raz skrajne emocje. Jednak kryzys ekologiczny powinien zmobilizować wszystkich do współpracy, a nie podziałów, czując solidarność ze wszystkimi ludźmi w obronie wspólnego domu. Nie da się wyjść z kryzysu ekologicznego jeśli się nie zrozumie, że jest to także kryzys duchowy. Zapomina się często o relacji z Bogiem i zaczyna siebie stawiać w roli stwórcy. Celem staje się wtedy egoistyczne dobro, co  prowadzi do kryzysu samego człowieka i niszczenia świata. Nawracanie ekologiczne musi być zgodne z sumieniem i poparte wiarą. Świadomość tego, że każdy człowiek jest cząstką świata powinno uczyć pokory i świadomości, że niszcząc środowisko, niszczymy siebie. Nie można mówić, że winne są tylko korporacje i państwa. Człowiek jako konsument też dokonuje wyborów, a jego wybory muszą uwzględniać potrzeby innych, ponieważ świat to naczynia połączone wspólnymi zależnościami. To kluczem do sukcesu jeśli chodzi o ekologię.

Podsumowując wnioski ze spotkania, można powołać się na słowa Św. Matki Teresy z Kalkuty, która zapytana przez dziennikarza co można zrobić aby zmienić świat, powiedziała: ,,ja zacznę od siebie, Pan zacznie ode siebie i już świat będzie lepszy”. Jako katolicy powinniśmy zacząć od troski o swoje rodziny, i tam zmieniać świat, a wtedy nasze myślenie ekologiczne będzie naturalnym  podejściem do życia.

Wojciech Ostrowski

 

*Oddział Okręgowy, Bez kategorii, Katolicka Nauka Społeczna, Wyróżnione, Zaproszenia

XI Wielkopolskie Forum Samorządowych Inicjatyw Papieskich – ZAPROSZENIE !

Tegoroczne XI Wielkopolskie Forum Samorządowych Inicjatyw Papieskich odbędzie się 17 października 2019 r w Zbąszyniu. Organizatorami XI Forum są:, Burmistrz i Samorząd Gminy Zbąszyń, Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana – Oddział Okręgowy w Poznaniu oraz Parafia p.w. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Zbąszyniu. Jego przewodnim hasłem jest „Ekologia po bożemu – od Jana Pawła II do Papieża Franciszka”. Forum będzie towarzyszyć hasło tegorocznego XIX Dnia Papieskiego „Wstańcie, chodźmy”

W czasie XI Forum ukazany zostanie rozwój nauczania społecznego Kościoła dotyczący nie tylko ochrony środowiska przyrodniczego, ale przede wszystkim zintegrowanej ekologii człowieka od nauczania Jana Pawła II do globalnego spojrzenia na kryzys ekologiczny w nauczaniu papieża Franciszka w encyklice „Laudato si”. Centralnym punktem XI Forum będzie debata pt. „Kościół i społeczeństwo wobec kryzysu ekologicznego”. W debacie wezmą udział naukowcy, przedstawiciele instytucji, organizacji pozarządowych, które zajmują się działaniami proekologicznymi, miedzy innymi: prof. zw. dr hab. Adam Choiński, kierownik Katedry Hydrologii i Gospodarki Wodnej UAM, Magdalena Maria Kadziak, koordynator programów Światowego Ruchu Katolików na Rzecz Środowiska, który zrzesza ponad 700 wspólnot, ruchów i organizacji katolickich w 120 krajach na całym świecie oraz Piotr Cebernik, przedsiębiorca właściciel firmy Policon – producenta szerokiej gamy oznakowań i nadruków, kilkukrotny zdobywca nagród Fair Play oraz Solidni w Biznesie. Debatę poprowadzi ks. prof. UAM dr hab. Maciej Olczyk – profesor nadzwyczajny na Wydziale Teologicznym UAM w Poznaniu, specjalista w zakresie teologii moralnej i Katolickiej Nauki Społecznej.

Biskup Karol Wojtyła od 24 lipca do 14 sierpnia 1960 roku uczestniczył w spływie kajakowym po rzekach Obra i Gwda. Zawitał także do Zbąszynia, gdzie znajduje się ciekawy pomnik przedstawiający Karola Wojtyłę siedzącego w kajaku i czytającego brewiarz.

Organizatorzy serdecznie zapraszają wszystkich zainteresowanych.

 

*Oddział Okręgowy, Katolicka Nauka Społeczna, Poznań, Wydarzenia, Wyróżnione

Zarządzanie duchowością w biznesie ?

Czy biznes można połączyć z religią, czy istnieje marketing teologiczny? Pod takim nieco prowokacyjnym tytułem odbyło się w Poznaniu 1 kwietnia br. pierwsze w tym roku spotkanie poświęcone Katolickiej Nauce Społecznej. Wykład wprowadzający do dyskusji „Zarządzanie duchowością w biznesie?” wygłosiła prof. UAM dr hab. Ewa Krawiecka. Pani profesor jest doktorem hab. filologii polskiej i doktorem teologii zajmuje się także marketingiem oraz zagadnieniami Public Relations. Specjalizuje się we wdrażaniu do firm, organizacji i wspólnot, autorskiego systemu TetramorfComm – czyli personalistyczno – charyzmatycznego modelu przywództwa nowoczesnych liderów.

Zarządzanie czy kierowanie zespołami ludzi należy zacząć od siebie. To jest podstawowa i fundamentalna zasada, którą prof. Ewa Krawiecka wiele razy podkreślała w swoim wykładzie. Czy można kierować innymi osobami a nie potrafić kierować, zarządzać sobą? Najpierw należy poznać siebie znaleźć relacje: ja, ty, my, świat, Stwórca. Muszą to być dobre relacje, bo każde ich zakłócenie skutkuje pęknięciami w każdej płaszczyźnie wspólnego działania. Co jest najważniejsze w przedsiębiorczości; nie linie produkcyjne, nowe rozwiązania techniczne, nawet pieniądze, ale najważniejszy jest człowiek w każdej grupie, organizacji czy firmie

 

Czy jest różnica między liderem a menadżerem? W wielu przypadkach można być jednocześnie dobrym liderem i menadżerem.  Zdaniem pani profesor warto jednak rozróżnić te dwie funkcje. Bycie liderem jest powiązane z charyzmą. Lider jest bardziej wizjonerem, pozytywnym motywatorem, pomaga rozwijać się i wzrastać swoim podwładnym. Trzy najważniejsze cechy lidera to: samodyscyplina, kompetencje społeczne i kompetencje duchowe. Lider to ten, który wskazuje drogę. Menadżer to ten, który wie jak praktycznie tą drogą podążyć, aby osiągnąć cel, wie jak przygotować ludzi do przebycia tej drogi, aby osiągnąć sukces.

Aby tak się stało lider musi najpierw kierować sobą, musi czuć się sobą i rozumieć siebie. Dlatego najtrudniejszym momentem pracy nad sobą jest poznanie siebie, wszystkich swoich zalet i słabości. Czy rozumiem, kim jestem, czy dobrze czuję się z sobą, kim mogę być w przyszłości?  Praca nad sobą jest niekończącym się wielkim wyzwaniem. Przy tym nie wystarczy być tylko dobrym człowiekiem, trzeba stawać się lepszym każdego dnia. Dobrzy liderzy ciągle się uczą, nabywają wiedzę, umiejętności i mądrości życiowej. Są otwarci, ucząc się drugiego człowieka, chcą służyć innym. Dzielą się innymi swoim doświadczeniem, wiedzą umiejętnościami, a często także osiągniętym majątkiem. To jest podstawa tzw. ludzkiej twarzy biznesu.

Czy istotnie można mówić o tzw. marketingu teologicznym? Chyba nie będzie nadużyciem, jeśli powiemy, że ów marketing teologiczny, to kreowanie własnej matki, to nasz system wartości, który oferujemy otoczeniu. Kreowanie własnej osobistej marki, stowarzyszenia czy firmy najlepiej powiązać z mądrością biblijną. Dlatego prof. Ewa Krawiecka stworzyła autorski pod nazwą TETRAMORFCOMM – program wzmacniania własnej marki poprzez sztukę dialogu, rozwoju osobowości, kreowania nowej kultury zarządzania, wspomagania umiejętności bycia liderem oraz aktywnym uczestnikiem życia gospodarczego i społecznego. Program oparty na założeniach personalizmu chrześcijańskiego w duchu „ekologii zintegrowanej” oparty o uniwersalne wartości biblijne. Ekologia zintegrowana to zdrowe relacje między osobami, środowiskiem a Stwórcą. Tetramorfa to powiązanie symboli czterech Ewangelistów w jedną postać. Postaciom wskazanym w Księdze Ezechiela przypisani zostali poszczególni ewangeliści: św. Mateusz (anioł) św. Marek (lew), św. Łukasz (wół), św. Jan (orzeł).

Wyrazem ekologii zintegrowanej jest filozofia Św. Hildegardy z Bingen. Oto kilka myśli nawiązujących do jej filozofii, które i dziś są aktualne: jestem godna miłości Boga, jako jego ukochane dziecko; moje życie jest harmonią ciała duszy oraz wszystkich relacji; jestem darem dla innych poprzez moje talenty umiejętności; mogę i chcę więcej w wierze, pasji, rodzinie, pracy; dla siebie i dla innych widzę zawsze nowy początek.

Wzorcowym liderem a także menadżerem był Jezus. W sposób doskonały potrafił zarządzać ludźmi. Nie tylko wydawał polecenia, ale także potrafił słuchać, każdego traktował indywidualnie i z szacunkiem.  Lider tak jak Jezus unosi się ku górze. Najpierw buduje swoją wewnętrzną siłę, przede wszystkim na dekalogu, aby później umacniać innych, za których jest odpowiedzialny, dla których także potrafi się poświęcić. Kierowanie, zarzadzanie to podnoszenie ku górze, zawsze ku czemuś lepszemu. Zarządzać sobą i innymi to zawsze podnosić się ku górze – podsumowała pani profesor.

W dyskusji poruszono wiele zagadnień dotyczących funkcjonowania firm, relacji miedzy właścicielami, menadżerami a pracownikami, podkreślano szczególną rolę nauczania Jana Pawła II o pracy, co było niezwykle ważne do dla prowadzących biznes na początku transformacji ustrojowej. Zasadniczy wniosek z dyskusji jest taki, że warto prowadzić biznes uczciwy, etyczny i budować dobre relacje z pracownikami, być dla nich liderem, który zbuduje w firmie własną i zespołową godność, co przełoży się, na jakość pracy i zysk.

Spotkanie stało się okazją, aby zainaugurować w Oddziale w Poznaniu działalność Ośrodka Katolickiej Myśli Społecznej. Chodzi o to, aby lepiej poznać KNS, jej rys historyczny, istotę, zasady i metodologię oraz wskazania i możliwości zastosowania w różnych obszarach życia społecznego – rodzina, kultura, samorząd, ekologia. Z drugiej strony należy poszukać w KNS inspiracji do podejmowania różnych inicjatyw społecznych, a także ewangelizacyjnych. Chodzi o to, aby mówić o KNS zarówno w teorii jak i praktyce, czyli pokazywać możliwości aplikowania jej zasad i wskazań do życia społecznego szczególnie we wspólnotach lokalnych.

 

Art: Karol Irmler

Zdjęcia: Szymon Szczęsny

*Oddział Okręgowy, Gniezno, Katolicka Nauka Społeczna

Obchody Narodowego Dnia Życia w Gnieźnie

24 marca obchodzony jest w Polsce Narodowy Dzień Życia. Święto zostało uchwalone przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwałą z dnia 27 sierpnia 2004 roku i coraz częściej staje się pretekstem do podejmowania wielu ciekawych inicjatyw promujących życie i rodzinę. Także w Gnieźnie, już po raz czwarty, wspólnie ze Starostwem Powiatowym i Duszpasterstwem Rodzin Archidiecezji Gnieźnieńskiej, przyłączyliśmy się do świętowania.

Narodowy Dzień Życia jest okazją do refleksji nad odpowiedzialnością władz państwowych, społeczeństwa i opinii publicznej za ochronę i budowanie szacunku dla życia ludzkiego. Ma być motywem solidarności społecznej, zachętą dla wszelkich działań służących wsparciu rodziny. Mając na uwadze te cele, 25 marca w gnieźnieńskim Starostwie Powiatowym spotkali się przedstawiciele lokalnej społeczności. Wśród gości znaleźli się m.in. bp Bogdan Wojtuś, ks. Jan Kasprowicz, ks. Franciszek Jabłoński, ks. Piotr Kotowski, Piotr Gruszczyński – Starosta Gnieźnieński, Łukasz Kaszyński – Dyrektor Wydziału Edukacji i Sportu, Kamila Węcka-Nijak – laureatka srebrnej odznaki honorowej Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Christiana’’ z ubiegłego roku, członkowie gnieźnieńskiego i trzemeszeńskiego Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Christiana’’, nauczyciele i uczniowie gnieźnieńskich szkół ponadgimnazjalnych, lokalni sympatycy.

Wydarzenie było zbudowane z dwóch części. W pierwszej wysłuchaliśmy dwóch wykładów zaproszonych prelegentów, a także zadawaliśmy im pytania, w drugiej zaś, tradycyjnie już wręczono srebrną odznakę honorową Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Christiana’’.

Rozpoczął dr Krzysztof Szwarc z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, wystąpieniem pt. ,,Demograficzny obraz Polski w aspekcie prokreacyjnym’’. Przybliżył strukturę demograficzną naszego kraju i podkreślił, że mimo starań rządzących, nadal mamy problem z niedostateczną zmiennością pokoleniową. Wyjaśnił, że taka perspektywa będzie miała negatywne konsekwencje dla całego społeczeństwa. Następnie dr n. med. Michelle Robinson z Jamajki przedstawiła wykład pt. “Kształtowanie społecznych postaw. Wychowanie do wartości na Jamajce”, w którym podzieliła się swoimi doświadczeniami z rodzinnych stron. Uświadomiła nam, że na Jamajce sytuacja wygląda inaczej niż w Polsce – związki małżeńskie i pełne rodziny są rzadkością, wiele kobiet ma dzieci z różnymi mężczyznami, co przekłada się na gorsze wyniki w nauce dzieci pochodzących z takich związków. Tym samym zachęciła młodych ludzi do pozostawania z Bogiem i zakładania rodzin po zawarciu związku małżeńskiego.

W tym roku srebrną odznakę honorową Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Christiana’’ otrzymała Katolicka Szkoła Podstawowa ,,Rodzice-Dzieciom’’ im. kardynała Stefana Wyszyńskiego – Prymasa Tysiąclecia, w 10-lecie swojej działalności, za promowanie wartości rodziny i wychowania do wartości. Odznaczenie odebrał dyrektor szkoły – Jacek Maćkowiak, a zanim to nastąpiło, trzej uczniowie zaprezentowali w skrócie osiągnięcia szkoły.

Jak powiedział sam nagrodzony, ,,dziesięć lat temu stworzyliśmy ramy naszej szkoły i po tych dziesięciu latach niewiele zmieniamy. (…) Mijają rządy, zmieniają się programy – my jako szkoła na prawach publicznych musimy się do tego dostosować – ale ten trzon, to na czym nam najbardziej zależało, został. Chcieliśmy prowadzić nasze dzieci w myśl Dekalogu i jeżeli będziemy stosować zasady w nim zawarte, to żadne inne nie będą nam potrzebne. Jest to trudne, bo dzisiaj obserwujemy tendencję do wyśmiewania wszystkiego co katolickie, ale cieszę cię, że są rodzice, którym też zależy na katolickim wychowaniu. (…) Naszą naczelną zasadą jest prawda, a dzieciom powtarzamy hasło, które jest napisane na wejściu do szkoły: życie należy przeżyć godnie, bo jest tylko jedno’’.