Wszystkie wpisy, których autorem jest Marta Witczak-Żydowo

Bez kategorii, Poznań

Wspomnienie o śp. Alfredzie Wawrzyniaku

Z wielkim żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci naszego Kolegi śp. Alfreda Wawrzyniaka, wieloletniego i wybitnego działacza katolickiego, głęboko zaangażowanego w sprawy Ojczyzny. Jego dobroć, otwartość i życzliwość pozostaną na zawsze w naszej pamięci. Żegnamy Człowieka niezwykłego, który, tak wiele dobra uczynił, dla Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Był związany naszym środowiskiem od 1953 roku, jeszcze, jako student filozofii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, należał do Koła Społecznie Postępowego Studentów KUL blisko współpracującego ze Stowarzyszeniem PAX. Po ukończeniu studiów rozpoczął prace w jego strukturach, a później Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana, pełniąc wiele ważnych funkcji: Przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego w Poznaniu, redaktora naczelnego miesięcznika, a później kwartalnika Życie i Myśl, wiceprzewodniczącego Zarządu Głównego. Był także członkiem Zgromadzenia Akcjonariuszy spółki Inco -Veritas S. A. W swojej bogatej działalności społecznej był radnym i wiceprzewodniczącym Wojewódzkiej Rady Narodowej, posłem na Sejm IX i X kadencji, oraz członkiem Trybunału Stanu.

W naszej pamięci śp. Alfred zapisał się, jako wielki orędownik dokonania przejścia od PAX-u do Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w nowej rzeczywistości ustrojowej. Jego zaangażowaniu zawdzięczamy, to, że ten dokonany proces przejścia zaowocował nadaniem naszemu Stowarzyszeniu statusu organizacji katolickiej w rozumieniu prawa kanonicznego i staliśmy się wiarygodnym i aktywnym podmiotem wspólnoty Kościoła w Polsce. Zapamiętamy śp. Alfreda, jako człowieka niezwykle ideowego, który cały czas podkreślał i przypominał nam o potrzebie i wartości formacji duchowej, społecznej i patriotycznej w naszej działalności. W 2006 opracował poświęconą temu publikację „Sprostać wyzwaniom – Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” w służbie formacji katolicko-społecznej”. Dobroć, uczciwość, uprzejmość, skromność – to cechy, które przewijały się przez całe Jego bogate życie. Często można było usłyszeć „Alfred to porządny i przyzwoity człowiek” W sumie coś normalnego, ale jakże wyjątkowego na dzisiejsze czasy.

Każdy człowiek jest darem Boga. Ty byłeś Alfredzie dla naszego Stowarzyszenia darem, darem od samego Stwórcy. Łączymy się w smutku i modlitwie z rodziną i bliskimi i prosimy Miłosiernego Boga o dar Nieba dla zmarłego Kolegi i Przyjaciela.

Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” w Poznaniu zamówiło Mszę św. w intencji zmarłego Kolegi Alfreda Wawrzyniaka, która zostanie odprawiona 25 marca 2020 o godz. 8 30 w kościele pw. Wszystkich Świętych w Poznaniu ul. Grobla 1. Prosimy wszystkich o pamięć i modlitwę, szczególnie w tym dniu.

Karol Irmler

*Oddział Okręgowy, Wydarzenia, Wyróżnione

XI Wielkopolskie Forum Samorządowych Inicjatyw Papieskich w Zbąszyniu

17 października 2019 r. odbyło się ,,XI Wielkopolskie Forum Samorządowych Inicjatyw Papieskich”. Tym razem miało ono miejsce w Zbąszyniu, w parafialnym „Domu Katolickim” parafii NMP Wniebowziętej, będącej obok lokalnego samorządu gminnego oraz Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, jednym ze współorganizatorów przedsięwzięcia.

Tegoroczna edycja przebiegła pod hasłem: „Ekologia po bożemu – od Jana Pawła II do papieża Franciszka”. Postawiono sobie pytanie jak Kościół i społeczeństwo mogą włączyć się w przezwyciężanie, czy też ograniczanie kryzysu ekologicznego. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. przedstawiciele lokalnych i ościennych samorządów, uczniowie szkół licealnych i branżowych w Zbąszyniu, słuchacze Uniwersytetu Trzeciego  Wieku w Zbąszyniu, a także członkowie i sympatycy Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Christiana’’.

Wybór Zbąszynia na tegoroczne „Forum”  i taka, a nie inna problematyka, nie były przypadkowe. Tu bowiem Jan Paweł II jeszcze jako biskup, na przełomie lipca i sierpnia 1960 r., uczestnicząc w spływie kajakowym po rzekach Obra i Gwid,  zawitał także do tego miasta, które dziesięć lat temu upamiętniło fakt niepowtarzalnym pomnikiem Karola Wojtyły, siedzącego w kajaku i odmawiającego brewiarz.

Uroczystość rozpoczęto od złożenia kwiatów pod pomnikiem Jana Pawła II. Następnie wszystkich przybyłych powitali Tomasz Kurasiński – Burmistrz Zbąszynia oraz Karol Irmler – Dyrektor Katolickiego Stowarzyszenia ,,Civitas Chrostiana’’ Regionu Poznańskiego.

Wykład wprowadzający wygłosiła Krystyna Walicka – teolog i inżynier inżynierii środowiska, która na Wydziale Teologii Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, przygotowuje aktualnie dysertację doktorską na podstawie zagadnień ekologicznych w nauczaniu św. Jana Pawła II.

W referacie pt. ,,Turystyka i świat przyrody w nauczaniu Jana Pawła II’’, prelegentka podkreślała, że Papież od dawna widział nadchodzące wyzwania ekologiczne.

Ekoturystykę – jak twierdziła, postrzegał w bliskim powiązaniu z pielgrzymowaniem, a nie tylko jako jedną z form wypoczynku. Jan Paweł II używał sformułowania „turystyka rozumna” lub „inteligentna” a jej odbywanie powinno być okazją do wielorakiego ubogacenia się człowieka, gromadzenia nowej wiedzy i doświadczeń , a przez to do zdobywania życiowej mądrości. Wskazywał, że troską Kościoła jest nie tylko prowadzenie wiernych ku zbawieniu, ale także dbałość o zabezpieczenie korzystnych warunków doczesnego życia, podkreślając przy tym bardzo mocno znaczenie motywacji etycznej ochrony środowiska.

Zasadniczym punktem spotkania była debata zatytułowana „Kościół i społeczeństwo wobec kryzysu ekologicznego”, którą prowadził ks. prof. dr hab. Maciej Olczyk z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu – specjalista w zakresie teologii moralnej i Katolickiej Nauki Społecznej, autor publikacji pt. „Ekologia integralna”.

W gronie prelegentów byli prof. zw. dr hab. Adam Choiński – kierownik Katedry Hydrologii i Gospodarki Wodnej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Piotr Cebernik – przedsiębiorca, właściciel firmy realizującej zasady ekologii integralnej oraz członek Polskiego Związku Łowieckiego, a także Magdalena Kadziak – studentka na wydziale teologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, członkini Światowego Ruchu Katolików na Rzecz Środowiska, koordynator programów dla młodzieży w Polsce z ramienia ,,Ruchu’’.

Prowadzący rozpoczął od diagnozy: wielu z nas zapomniało o nierozerwalnym związku człowieka z naturą, w zamian przypisując całkowite kształtowanie rzeczywistości kulturze. Tymczasem świat nie leży tylko w rękach człowieka – on może zaledwie ponazywać pewne zjawiska, ale tak naprawdę otrzymał świat w darze, o który zobowiązany jest dbać. Jeśli natomiast w różnych formach przemocy – na poziomie mikro i makro – niszczy naturę, to są to działania antyekologiczne i szkodzące całej ludzkości. Tego zagadnienia nie da się już rozpatrywać cząstkowo. Dzisiaj zniszczenia ekologiczne to problem społeczno-przyrodniczy, rozpatrywany całościowo, na różnych poziomach. I to jest właśnie istota ekologii integralnej.

Jak więc nie zaprzepaścić tego co otrzymaliśmy? Swoje spostrzeżenia przedstawili zaproszeni goście.

Magdalena Kadziak opowiedziała o praktycznym wymiarze działania katolickich ruchów ekologicznych. Reprezentując Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska w Polsce, przedstawiła kluczowy projekt: ,,Niedzielę Świętego Franciszka’’, który ma na celu przypomnienie, że w chrześcijaństwo od wieków wpisana jest troska o stworzenie, drugą osobę, cały świat. Inicjatywa jest realizowana oddolnie – w parafiach odpowiadają za nią różne podmioty i co roku ma inny temat. Poza tym, organizacja prowadzi warsztaty dla Animatorów Laudato Si’, aby ludzie Kościoła poznali wydawane dokumenty w dziedzinie ekologii. Współorganizuje także konferencję naukową ,,Creatio Continua’’, gdzie wraz z innymi organizacjami, ekonomistami i przedsiębiorcami, szuka odpowiedzi na pytanie jak w kontekście kryzysu ekologicznego powinny zmienić się inne dziedziny aktywności człowieka. Pani Magdalena podkreśliła, że duży nacisk kładziony jest na edukację, łącząc tożsame ze sobą dane naukowe i stanowisko Kościoła.

Prof. zw. dr hab. Adam Choiński spojrzał na problem z punktu widzenia hydrologii. Przypomniał, że woda to dar, mocno niedoceniany. Ludzie przyspieszyli proces zanikania jezior, podwyższenia temperatury powietrza i wód, doprowadzili do niedostatecznej ilości opadów, co w konsekwencji przełożyło się na ocieplenie klimatu. Pan Profesor alarmował, że często nie zdajemy sobie sprawy z powagi sytuacji, ale jednocześnie na pochwałę zasługują dwa projekty rządowe: program małej retencji na lata 2021-2027, mający na celu zatrzymywanie wody w atmosferze, a także przekop Mierzei Wiślanej.

Piotr Cebernik wypowiedział się z perspektywy przedsiębiorcy, a także myśliwego zrzeszonego w Polskim Związku Łowieckim. Czy w biznesie możliwe jest zastosowanie ekonomii ascetycznej? Według prelegenta przedsiębiorca nie tylko powinien, ale musi dbać o naturę, uwzględniając w swojej działalności normy środowiskowe. Na podstawie doświadczeń wyniesionych z domu, podkreślał, że poszanowanie drugiego człowieka, a co za tym idzie całego świata, jest najważniejszym dobrem. Pan Piotr wskazywał, że podczas swojej drogi zawodowej zawsze przestrzegał zasad godnego traktowania pracownika, ale również dążył do wprowadzenia w firmie norm ekologicznych. Tym samym zaszczepił w zatrudnionych osobach uczciwość i odpowiedzialność za siebie nawzajem i środowisko.

Na prowadzenie firmy zgodnie z poszanowaniem praw natury miały też wpływ doświadczenia łowieckie pana Piotra. Dla myśliwego dbałość o środowisko, zasada prewencji i ostrożności wobec zasobów naturalnych jest kluczowa.

Głos został oddany także publiczności. Burmistrz Zbąszynia podkreślił, że w obrębie gminy, którą administruje, dobre praktyki w dziedzinie środowiska oraz społecznej odpowiedzialności są codziennością. Dodał, że normy prawne często stoją w sprzeczności z zasadami dbałości o ekologię. Zapytał także panią Magdalenę Kadziak, jak młodzi ludzie mogą dziś zmieniać rzeczywistość ekologiczną. Prelegentka odpowiedziała, że nacisk musi być położony na edukację – młodzież powinna zrozumieć problem i wspólnie zastanowić się nad jego rozwiązaniem. Zachęciła do zapraszania do szkół edukatorów, choćby z ramienia Światowego Ruchu Katolików Na Rzecz Środowiska.

Komentarz dodał również pan Czesław Kaczmar. Zauważył, że należy robić wszystko, aby zapobiec suszy – od gospodarstw domowych, poprzez działania na szczeblu ministerialnym, aż po czerpanie rozwiązań z innych państw. Na koniec skierował do wszystkich symboliczną prośbę, aby ,,pomóc odwrócić globus’’, czyli zatrzymać katastrofę ekologiczną. Przesłanie stanowiło doskonałą puentę debaty.

Tekst: Marta Witczak-Żydowo, Włodzimierz Chrzanowski; Zdjęcia: Marta Witczak-Żydowo

*Oddział Okręgowy, Poznań

Poznań: Konferencja „W przededniu Powstania – od Polskiego Sejmu Dzielnicowego do przyjazdu Paderewskiego”

W dniach 26-27 listopada w siedzibie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk odbyła się konferencja naukowa pt. „W przededniu Powstania – od Polskiego Sejmu Dzielnicowego do przyjazdu Paderewskiego”. Organizatorzy postawili sobie za cel przypomnienie o 100. rocznicy obrad Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, obradującego w dniach od 3 do 5 grudnia 1918 roku, gdzie delegaci z Wielkopolski, Pomorza, Śląska, Warmii i Mazur oraz polskiego wychodźstwa na pozostałych terenach ówczesnego państwa niemieckiego, dyskutowali m.in. nad przyszłością ziem, które chciano przyłączyć do odradzającej się Polski. W wydarzeniu uczestniczyli pracownicy oddziału poznańskiego: Marta Witczak-Żydowo i Wojciech Ostrowski.

Konferencja miała formę paneli dyskusyjnych z udziałem znakomitych specjalistów w dziedzinie historii, kultury, teologii i wielu innych dziedzin. Pierwszego dnia odbyły się trzy panele dyskusyjne na następujące tematy: „Pamięć o Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919 roku oraz jego zbiorowych i indywidualnych bohaterach”, „Archiwa, biblioteki i instytuty jako miejsca udostępniania źródeł historycznych” oraz „Co i jak pokazywać w muzeach: „wielkie” i zbiorowe historie całych społeczności, czy też dzieje jej poszczególnych mieszkańców”.

Szczególnie ciekawy był panel pierwszy, w którym wśród zaproszonych gości byli: dr Piotr Grzelczak (Instytut Pamięci Narodowej), red. Paweł Anders (Kronika Wielkopolski), Damian Małecki (Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”), dr Mariusz Niestrawski (Muzeum Rolnictwa w Szreniawie). Niemalże wszyscy prelegenci zauważyli, że pamięć o Powstaniu Wielkopolskim nie jest dostatecznie kultywowana, nie tylko w wymiarze ogólnopolskim, ale także na terenach Wielkopolski. Wymienili dwie przyczyny takiego stanu rzeczy: polityka historyczna PRL-u oraz nieuwzględnienie postaci Powstania w lekturach szkolnych, chociażby takich osób jak Ireneusz Wierzejewski. Nieco innego zdania był red. Paweł Anders, który powiedział, że retoryka PRL-u nie była aż tak znacząca  –  ważniejsze były zaniedbania ze strony mieszkańców Wielkopolski: działaczy społecznych, polityków, nauczycieli, którzy niedostatecznie przywoływali pamięć o Powstaniu Wielkopolskim i postaciach biorących w nim udział.

Po południu dyskusję przeniesiono do Teatru Polskiego, gdzie odbył się panel pt. ,,Co i jak pokazywać w muzeach: „wielkie” i zbiorowe historie całych społeczności, czy też dzieje jej poszczególnych mieszkańców”. Uczestnikami tejże debaty byli muzealnicy – dyrektorzy: Muzeum Historii Miasta Poznania, Muzeum Powstań Śląskich, Muzeum Powstania Poznańskiego Czerwiec 1956 oraz Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. Jak powiedzieli jednogłośnie wszyscy uczestnicy debaty, jeszcze 10 lat temu każdy muzealnik bardzo mocno zabiegał o to, aby w swoim miejscu posiadać bardzo dużo różnorakich multimediów. Dzisiaj ta tendencja ma charakter nieco inny – multimedia pełnią rolę jedynie uzupełniającą. Główny aspekt stawia się na eksponaty, i to te, które były świadkiem wydarzeń.  To one pełnią bardzo ważną rolę, wraz z pojedynczymi, nie raz i cichymi, bohaterami. Nie da się jednoznacznie powiedzieć kto powinien być prezentowany w muzeum: pojedynczy bohater, czy zbiorowość. To bohaterowie tworzą zbiorowości, z nich się wywodzą. Tak jak w przypadku Muzeum Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 – tutaj m.in. pracownikami są ludzie, którzy kiedyś walczyli „o Boga za wolność, prawo i chleb” i opowiadają o historii tamtych dni.

 

Zaplanowano także koncert pt. ,,Gala Powstańcza” – widowisko słowno – muzyczno – multimedialne z udziałem solistów, aktorów i orkiestry, w którego trakcie uczestnicy usłyszeli nie tylko wyjątkowe aranżacje utworów patriotycznych znanych w całej Polsce, ale także bezpośrednio związanych z Powstaniem Wielkopolskim. Oddano w ten sposób należną „cześć i chwałę” walczącym. Ze sceny padło pytanie „powstańca”: czy za 100 lat ludzie będą pamiętać o tych cywilach, młodych chłopcach, mieszkańcach wielu wielkopolskich miast, którzy dzielnie walczyli w powstaniu? Odpowiadamy głośno i wyraźnie: pamiętamy i będziemy pamiętać, „a gdybym ja zapomniał, Ty Boże na niebie zapomnij o mnie”. Przy okazji tego muzycznego wydarzania, wiceprezydent Poznania – p. Jędrzej Solarski oraz dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości – p. Tomasz Łęcki, ponownie przypomnieli, że powstanie nowa siedziba muzeum na terenie dzisiejszego lodowiska Bogdanka. Ma to być miejsce, jak określił sam prezydent: „z prawdziwego zdarzenia”. Na finał koncertu wybrzmiał narodowy hymn, zaśpiewany z wielką mocą. Tak zakończył się pierwszy dzień konferencji, który trzeba przyznać, bardzo urzekł wszystkich uczestników.

Drugiego dnia zostały wygłoszone referaty poświęcone okresowi poprzedzającemu wybuch Powstania Wielkopolskiego. Szczególnie ciekawe było wystąpienie ks. prof. Adama Kalbarczyka pt. „Niepodległość na ambonie. Kazanie ks. Antoniego Stychla’’, które dotyczyło niezwykłego kazania patriotycznego wygłoszonego w Farze Poznańskiej na rozpoczęcie Sejmu Dzielnicowego w 1918 roku. Prelegent podkreślił autorytet ks. Antoniego Stychla, którego określił mianem wyjątkowego, niezwykle charyzmatycznego kaznodziei, wrażliwego na dobro ojczyzny. Wskazał, że ówczesny mówca wstrząsnął wiernymi zebranymi w kościele, a zrobił to z dwóch powodów: po pierwsze, aby przypomnieć, że Polacy cierpieniem wysłużyli sobie niepodległość, po drugie: ku pokrzepieniu serc rodaków. Ks. Kalbarczyk podkreśli wagę omawianego kazania – było one nie tylko patriotyczne, ale także sejmowe, wypowiedziane pięknym, podniosłym językiem, uświadamiające posłom jak wielkie zobowiązanie moralne ciąży na nich wobec osób, które oddały życie za Polskę, a przy tym skierowane do całego narodu, bez względu na wyznanie.

Organizatorami konferencji byli: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne oraz Fundacja Zakłady Kórnickie.

Txt, fot. Marta Witczak-Żydowo, Wojciech Ostrowski

 

*Oddział Okręgowy, Poznań, Wyróżnione

Poznań: II Akademia Kultury Chrześcijańskiej

W sobotę 17 listopada w Poznaniu odbyła się II Akademia Kultury Chrześcijańskiej pod hasłem: ,,Liturgia a Kultura’’. Uczestnicy debaty starali się odpowiedzieć na pytania, jak Liturgia stanowiąca fundament doktryny Kościoła rozumiana jest współcześnie i czy zmiany, które w niej zachodzą są szansą, czy zagrożeniem dla porządku ustalonego od wieków. Wśród zaproszonych gości byli Bogusław Kiernicki i Dawid Gospodarek, a w roli prowadzącego wystąpił Wojciech Nadobnik.

Czytaj dalej →

*Oddział Okręgowy

Wizyta Anny Fenby Tayor w Wielkopolsce – relacja

W dniach 17-18 maja Oddział Okręgowy w Poznaniu zaszczyciła swoją wizytą pani Anna Fenby Taylor – wnuczka Zofii Kossak. Pani Anna uczestniczyła w kilku wydarzeniach w Gnieźnie, Poznaniu, Opalenicy i Kaliszu, gdzie z wielką serdecznością i otwartością opowiadała o życiu i twórczości swojej babci.

Anna Fenby Taylor to córka Witolda Szatkowskiego – syna Zofii Kossak, najstarsza z ośmiorga wnucząt Zofii Kossak. Urodzona i wychowana w Londynie, z wykształcenia lekarz, ale po założeniu rodziny nie wróciła już do medycyny. Ponad 20 lat temu postanowiła tymczasowo zamienić dom nad kanałem La Manche w Anglii na mieszkanie w Górkach Wielkich w Beskidzie Śląskim, gdzie mieszka kilka miesięcy w roku do tej pory. Mimo, że babcię po raz ostatni widziała mając 16 lat (1967 r.), przyznaje, że zdążyła ją poznać i bardzo dobrze zapamiętać. Jednocześnie podkreśla, że czuje się w obowiązku wskrzeszać i upowszechniać pamięć o życiu i twórczości Zofii Kossak, co w pewnym sensie stało się jej życiowym powołaniem.

Pani Anna ma na swoim koncie wiele zasług na tym polu. Jest jedną z inicjatorek i najaktywniejszym członkiem Fundacji im. Zofii Kossak, której celem jest ochrona i zabezpieczenie spuścizny po Zofii Kossak i Zygmuncie Szatkowskim. Odkryła prawdziwą datę urodzin babci (10 sierpnia 1889 r.) oraz okoliczności i datę śmierci drugiego syna Zofii Kossak, Tadeusza Szczuckiego w Auschwitz-Birkenau (17 marca 1943 r.). W latach od 2004 do 2007 uruchomiła Schronisko „Koss”.

Głównie dzięki jej staraniom zrewitalizowano Dwór Kossaków w Górkach Wielkich – dom rodzinny słynnych artystów, w którym obecnie znajduje się Centrum Kultury i Sztuki. Miejsce ma umożliwiać działalność edukacyjną (warsztaty literackie, dziennikarskie, plastyczne, teatralne dla dzieci i młodzieży), stworzyć warunki do profesjonalnego udostępnienia zbiorów związanych z życiem i twórczością Zofii Kossak oraz organizować letnie przedstawienia teatralne, koncerty, pokazy filmów.

Zrewitalizowany Dwór Kossaków w Górkach Wielkich, w którym obecnie znajduje się Centrum Kultury i Sztuki. Foto: Fundacja im. Zofii Kossak

Wizyta Pani Anny w Wielkopolsce rozpoczęła się 17 maja spacerem po gnieźnieńskiej starówce. Wnuczka pisarki była pod wrażeniem miasta. Podkreślała, że jest wdzięczna za okazję ku zwiedzeniu Pierwszej Stolicy Polski. Następnie nasz gość w towarzystwie Dyrektora Oddziału – Karola Irmlera oraz Eweliny Goździewicz, udali się do poznańskiej siedziby radia ,,Emaus’’, gdzie wywiad z panią Anną przeprowadziła redaktor Maria Łączkowska, wielbicielka twórczości Zofii Kossak. Rozmowa dotyczyła różnych aspektów życia słynnej pisarki, m.in.: jej zasług jako kobiety, twórcy, osoby wrażliwej na potrzeby innych, a także artysty, którego należy przypominać i popularyzować. Udało się także pokazać pani Annie zabytkową część Poznania – miasta, w którym urodziła i wychowała się jej mama.

Kolejne wydarzenie z udziałem wnuczki pisarki odbyło się późnym popołudniem w siedzibie Stowarzyszenia w Gnieźnie. Tam pani Anna spotkała się z mieszkańcami miasta, gdzie w bardzo ciekawy sposób opowiadała o życiu babci. Jej prelekcja była wsparta prezentacją multimedialną ze zdjęciami z rodzinnego albumu, co jeszcze bardziej wzbogaciło całe wystąpienie i zachęciło słuchaczy do zadawania pytań. W trakcie dyskusji pani Anna uzupełniła kilka wątków, m.in. wyjaśniła, dlaczego Zofia Kossak odmówiła w 1966 roku przyjęcia nagrody państwowej.

W 1966 roku, gdy Polska obchodziła Milenium Chrześcijaństwa i po kraju jeździła kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, w pewnym momencie władza aresztowała ten obraz i Zofia Kossak w liście odmownym wtedy napisała, że nie może przyjąć nagrody od władz, które nie dają religijnej wolności swoim obywatelom. Dlatego, gdy zmarła, jej książki były wycofywane z bibliotek, ze spisu lektur szkolnych i zasadniczo ona stawała się powoli zapomniana.

Wnuczka pisarki podzieliła się także osobistymi wspomnieniami o babci.

Babcia nas nie traktowała jako gromady wnuków – ona dała nam zrozumieć, że każdy z nas jest inny, ma inne potrzeby, może odebrać jakąś sytuację w ciągu dnia zupełnie inaczej i to ona nam wytłumaczyła, że to jest zupełnie normalne i że rzeczą najważniejszą to jest po prostu być sobą. To była osoba, przy której człowiek nigdy nie odczuł, że ona ocenia, sądzi i że można jej powiedzieć najbardziej skryte myśli, które przechodzą nam przez głowę i że nigdy nie zostanie to użyte przeciwko człowiekowi.

Na zakończenie spotkania uczestnicy mieli możliwość zakupu książek Zofii Kossak, a także uzyskania w nich unikatowej dedykacji  autorstwa wnuczki pisarki.

Kolejny dzień, czyli 18 maja rozpoczęliśmy od wizyty w Liceum Ogólnokształcącym im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Opalenicy. Spotkanie z panią Anną zostało podzielone na dwie części: pierwsza dotyczyła prelekcji o życiu i twórczości babci, wzbogaconej o prezentację multimedialną przedstawioną uczniom i zaproszonym gościom, druga uwzględniała wywiad z gościem przygotowany przez małą grupę kilkunastu uczniów. Młodzi dziennikarze wykazali się kreatywnością pytając m.in. dlaczego Pani Anna wybrała medycynę jako kierunek studiów, jak to się stało, że prawdziwa data urodzin jej babci nie była znana i czy trudno było dotrzeć do tych danych, czy odziedziczyła talent pisarski lub malarski po swoich przodkach, czy w rodzinnym domu w Londynie od zawsze mówiło się po polsku i czy język polski sprawia jej dzisiaj dużo trudności.

Popołudnie upłynęło pod znakiem audycji telewizyjnej w ,,TV Dom Józefa’’ w Kaliszu we współpracy z Radiem Rodzina. W nagraniu oprócz honorowego gościa brali udział: Adam Szymański – dziennikarz Radia Rodzina, Paweł Pawlaczyk – historyk, Marian Rybicki – Przewodniczący Zarządu Oddziału w Kaliszu i Marta Witczak-Żydowo – pracownik Oddziału Okręgowego w Poznaniu. Efektem dwugodzinnej rozmowy było wyjaśnienie wielu kwestii związanych z życiem Zofii Kossak, także tych kontrowersyjnych i mało znanych. Pani Anna odpowiedziała m.in. na zarzuty wobec babci jakoby ta była ,,antysemitką, która ratowała Żydów’’.

Antysemityzm oznacza nienawiść, a ja wiem, że babcia nie była zdolna do takich uczuć. Wręcz przeciwnie – była pełna ciepła, tolerancji i zrozumienia dla drugiego człowieka. Wiele fragmentów, jakie przytacza się wytykając babci antysemityzm, jest wyrwanych z kontekstu. Zofia Kossak zwracała uwagę na rosnącą nienawiść Polaków do Żydów, podczas gdy często błędnie odczytuje się to jako deklaracje przeciwko Żydom.

Wnuczka pisarki opowiedziała też o okolicznościach aresztowania babci przez Niemców w Warszawie. Okazało się, że Zofia Kossak została schwytana podczas łapanki niejako przypadkowo, bez konkretnych zarzutów. Dopiero później oprawcy zorientowali się kto znajduję się w celi.

Podczas tych intensywnych dwóch dni pani Anna Fenby Taylor znakomicie przybliżyła wszystkie aspekty życia i twórczości babci, odpowiadając na wiele nurtujących nas pytań. Warto dodać, że nasz gość, choć bardzo skromny, jest osobą równie ciekawą i wartą zapamiętania, co Zofia Kossak. Mamy nadzieję, że będzie jeszcze niejedna okazja aby się spotkać i porozmawiać – nie tylko o słynnej pisarce, ale także o współczesnych działaniach pani Anny i całego młodego pokolenia Kossaków.

Marta Witczak-Żydowo

Zdjęcia: Karol Irmler, Ewelina Goździewicz, Marta Witczak-Żydowo